یابان، بیابان‌زایی و بیابانزدایی
▪ بیابان یا Desert :
بیابان یک بیوم (سرزمین) یا یک‌نوع ایستم است که به‌طور طبیعی در زمره‌ی بیوم‌های کلان کره‌ی زمین به شمار می‌آید. این بیوم در کنار سایر بیوم‌ها همانند جنگل‌های مناطق حاره، بیوم جنگل‌های معتدله، بیوم علفزار و بیوم بوته زار قرار دارد.
▪ بیابان‌زایی یا Desertification:
بیابان‌زایی یا بیابانی شدن پدیده‌ای است که در اثر عملکرد نادرست انسان در طبیعت پدید می‌آید. بیابان‌زایی یکی از شیوه های تخریب خاک در مناطق خشک، نیمه خشک و کم رطوبت است که بر اثر عوامل مختلف از جمله تغییر آب و هوا و فعالیت های انسانی حادث می شود، شایان ذکر است، این پدیده یک ششم جمعیت جهان، ۷۰% اراضی خشک که بیش از ۶/۳ میلیارد هکتار می شود و هم‌چنین یک چهارم مساحت جهان را تحت تاثیر اثرات منفی خود قرار می دهد. از اعمالی که منجر به بیابان زایی می شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱) بهره برداری نادرست از زمین‌های کشاورزی
۲) استفاده‌ی افراطی از کود و سموم شیمیایی
۳) شخم اراضی در جهت شیب
۴) بهره برداری بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی که منجر به شوری آب و درنهایت شوری خاک می شود
۵) چرای مفرط و بیش از ظرفیت از مراتع
۶) بهره برداری‌های بی‌رویه از جنگل‌ها و جنگل‌تراشی
۷) تبدیل نابه‌خردانه‌ی اراضی منابع ملی به کشاورزی، ویلاسازی و .
موارد نام برده از جمله عملکرد سوء انسان است که منجر به پدیده بیابان‌زایی شده است.
▪ بیابانزدایی:
ترجمه‌ی واژه‌ی Non-Desertification به معنی بیابانی نشدن و یا جلوگیری از بیابانی شدن است. در توضیح بیابانزدایی بیان این نکته حائز اهمیت است که منظور از بیابان زدایی، زدودن و از بین بردن بیوم بیابان نیست، چراکه این بیوم همانند سایر بیوم‌های طبیعی حاصل فعل وانفعالات پدیده های اکولوژیکی است و شاید انسان هرگز قادر نباشد که آن را از مجموعه‌ی بیوم‌های کره زمین حذف کند. درواقع آن‌چه که مورد نظر واژه بیابانزدایی است، جلوگیری از بیابانی شدن زمین‌هایی است که در اثر اعمال مخرب انسان در معرض بیابانی شدن قرار دارند.
● اثرات و پیامدها
بارزترین آثار بیابان‌زایی علاوه بر فقر گسترده، تخریب بالغ بر ۳/۳ میلیارد هکتار از مراتع جهان است که ۷۳درصد تمامی مراتع را تشکیل داده و ظرفیت و قابلیت بسیار بالایی برای انسان و دام دارد.
کاهش حاصل‌خیزی خاک و افت ساختار آن دربیش از ۴۷درصد مناطق خشک، شامل زمین‌های دیم وابسته به باران و تخریب زمین‌های زیرکشت آبی که بیش از ۳۰درصد مناطق پرجمعیت سرزمین‌های خشک را دربرمی گیرد از دیگر صدمات بیابان‌زایی است. ایران با داشتن دو کویر بزرگ و برخی چاله‌های داخلی توان بالایی برای بیابانی شدن دارد. این پتانسیل با اعمال مخرب نسبت به طبیعت در ۵۰سال اخیر همواره در حال افزایش است.
براساس آمارهای اظهارشده در مجامع منابع طبیعی کشور هر ساله یک میلیون هکتاراز اراضی قابل استفاده کشور از منظرانتفاع از بین می‌روند که این به معنای افزایش روند بیابانی شدن اراضی کشور است. نابودی پوشش گیاهی جنگلی و مرتعی و بی‌دفاع گذاشتن خاک در مواجهه با سیلاب و باد منجر به افزایش شدید فرسایش آبی و بادی در کشور شده است. افزایش سیل‌های مخرب و طوفان‌های شدید حاصل شیوه‌های نادرست بهره برداری از طبیعت است، که خود نیز نابسامانی‌ها و درماندگی‌های اجتماعی اقتصادی و اکولوژیکی دیگری را به‌دنبال دارد.
بوم گردی و گردشگری در جامعه عشایری فارس
بیوم ,بیابان ,بیابانی ,بیابان‌زایی ,شدن ,اراضی ,است که ,بیابانی شدن ,منجر به ,بهره برداری ,بیش از
درباره این سایت